E-postama gönder DEMOKRAT PARTİ İKTİDARINDA İBRAHİM ETEM MENDERES’İN İÇİŞLERİ BAKANLIĞI DÖNEMLERİ / THE TERMS OF THE MINISTRY OF INTERIOR OF IBRAHIM ETEM MENDERES IN THE DEMOCRATIC PARTY POWER
Öz
İbrahim Etem Menderes aslen Aydınlı olup 1899 yılında İzmir’de dünyaya gelmiştir. Politikaya Serbest Cumhuriyet Fırkası ile başlayan ve Cumhuriyet Halk Partisi ile devam eden Etem Menderes, 1950 seçimlerinde Demokrat Parti Aydın Milletvekili olarak meclise girmiştir. 10 yıl boyunca devam eden milletvekilliği sürecinde çeşitli bakanlıklarda bulunmuştur. Bunlardan biri de içişleri bakanlığı olup bu vazifeye iki kez getirilmiştir.
Etem Menderes’in ilk dönem içişleri bakanlığı oldukça yoğun geçmiştir. Bu dönemin faaliyetleri arasında doğu seyahati, vilayetlerin yeniden yapılandırılması, Nüfus Kanunu, yol, su ve elektrik gibi alt yapı çalışmaları, ülke asayişi ve Tevhid-i Zabıta Kanunu ön plana çıkmaktadır. Bununla birlikte yerel yönetimlerde demokratik düzenin zemin bulması için gayret gösterilmiştir. Etem Menderes’in ikinci dönem içişleri bakanlığı sırasında yine vilayetlerin yeniden yapılandırılması ve Nüfus Yazımı Kanunu üzerinde çalışılan konulardır. Bunun dışında 1955 belediye seçimleri dönemin önemli bir iç politika meselesidir. Ayrıca bu dönemde çok önemli bir yer tutan Toplantılar ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu mecliste kabul edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Tam Metin:
PDFReferanslar
KAYNAKÇA
I. ARŞİV BELGELERİ
A. Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA)
900.334.1027.2
900.98.304.1
11 10.127.47.19
11 10.161.12.17
11 10.310.3.6
II. SÜRELİ YAYINLAR
A. Resmî Süreli Yayınlar
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 1, 22 Mayıs 1950.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 1, 29 Mayıs 1950.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 2, 6 Kasım 1950.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 10, 9 Kasım 1951.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 17, 1 Kasım 1952.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 17, 12 Kasım 1952.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 17, 21 Kasım 1952.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 17, 28 Kasım 1952.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 18, 24 Aralık 1952.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 19, 23 Ocak 1953.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 20, 23 Şubat 1953.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 20, 27 Şubat 1953.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 20, 28 Şubat 1953.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 21, 9 Nisan 1953.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 21, 10 Nisan 1953.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 21, 24 Nisan 1953.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 21, 29 Nisan 1953.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 22, 8 Mayıs 1953.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 22, 27 Mayıs 1953.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 23, 10 Haziran 1953.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 24, 9 Temmuz 1953.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 24, 15 Temmuz 1953.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 24, 17 Temmuz 1953.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 25, 9 Kasım 1953.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 25, 13 Kasım 1953.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 25, 16 Kasım 1953.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 26, 14 Aralık 1953.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 28, 15 Şubat 1954.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 28, 23 Şubat 1954.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 29, 4 Mart 1954.
TBMMZC, 9. Dönem, Cilt 29, 5 Mart 1954.
TBMMZC, 10. Dönem, Cilt 8, 1 Kasım 1955.
TBMMZC, 10. Dönem, Cilt 8, 18 Kasım 1955.
TBMMZC, 10. Dönem, Cilt 8, 23 Kasım 1955.
TBMMZC, 10. Dönem, Cilt 8, 19 Aralık 1955.
TBMMZC, 10. Dönem, Cilt 8, 21 Aralık 1955.
TBMMZC, 10. Dönem, Cilt 8, 26 Aralık 1955.
TBMMZC, 10. Dönem, Cilt 10, 13 Şubat 1956.
TBMMZC, 10. Dönem, Cilt 10, 25 Şubat 1956.
TBMMZC, 10. Dönem, Cilt 11, 25 Nisan 1956.
TBMMZC, 10. Dönem, Cilt 12, 22 Haziran 1956.
TBMMZC, 10. Dönem, Cilt 12, 27 Haziran 1956.
TBMMZC, 10. Dönem, Cilt 13, 9 Temmuz 1956.
B. Gazeteler
Cumhuriyet
Dünya
Hürriyet
Milliyet
Ulus
III. KİTAPLAR
AHMAD, Feroz - Bedia Turgay (1976). Türkiye’de Çok Partili Politikanın Açıklamalı Kronolojisi 1945-1971, Ankara: Bilgi Yayınevi.
AYDEMİR, Şevket Süreyya (2001). Menderes’in Dramı (1899-1960), İstanbul: Remzi Kitabevi, 7. Basım.
BAYAR, Celal (1986). Başvekilim Adnan Menderes, (Der. İsmet Bozdağ), İstanbul: Tercüman Tesisleri.
BOZDAĞ, İsmet (1997). Menderes… Menderes… İstanbul: Emre Yayınları.
GOLOĞLU, Mahmut (2013). Türkiye Cumhuriyeti Tarihi- IV 1946-1950 Demokrasiye Geçiş, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
NADİR NADİ (1979). Perde Aralığından, İstanbul: Çağdaş Yayınları, 3. Basım.
SAROL, Mükerrem (1983). Bilinmeyen Menderes I, İstanbul: Kervan Yayınları.
TUNAYA, Tarık Zafer (1995). Türkiye’de Siyasî Partiler 1859-1952, İstanbul: Arba Yayınları.
TURAN, Şerafettin (1999). Türk Devrim Tarihi IV-2 Çağdaşlık Yolunda Yeni Türkiye (14 Mayıs 1950- 27 Mayıs 1960), Ankara: Bilgi Yayınevi.
YÜCEL, M. Serhan (2001). Demokrat Parti, İstanbul: Ülke Kitapları.
IV. MAKALELER
ATAY, Falih Rıfkı (1953.04.25). “Bazan Uyanmak İstesek de Akşam Olmuş Olur!”, Dünya: 1,7.
GÜNEŞ, Günver (2006). “Serbest Cumhuriyet Fırkası’nın Aydın’da Teşkilatlanması ve 1930 Belediye Seçimleri Üzerinde Oluşan Tartışmalar”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih- Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi C. 25, (39): 117-147.
GÜNEŞ, Günver - AKDAĞ, Menderes (2013). “Çok Partili Yaşama Geçiş Sürecinde Adnan Menderes’in Aydın İlindeki Siyasî Faaliyetleri (1946-1950)”, Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi C.13, (27): 185-224.
ŞENTÜRK, Ayşegül (2012). “Çok Partili Hayata Geçiş Süreci ve Necmettin Sadak”, Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi C. 12, (25): 157-180.
V. İNTERNET KAYNAKLARI
TBMM. “Yayınlar: Milletvekilleri Albümü”, Erişim Tarihi: 2017.07.20, https://www.tbmm.gov.tr/TBMM_Album/Cilt2/index.html
TBMM. “Tutanaklar: 1908’den Günümüze Tutanaklar”, Erişim Tarihi: 2016.11.20, https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tutanak_dergisi_pdfler.meclis_donemleri?v_meclisdonem=0
Millî Savunma Bakanlığı. “İbrahim Ethem Menderes”, Erişim Tarihi: 2017.02.24, http://www.msb.gov.tr/Bakanlar/Detay/ibrahim-ethem-menderes
Aydın Büyükşehir Belediyesi. “Belediye Tarihçesi”, Erişim Tarihi: 2017.06.15, http://aydin.bel.tr/detail/4522/belediye-tarihcesi
Milliyet Gazete Arşivi. Erişim Tarihi: 2017.03.23, http://gazetearsivi.milliyet.com.tr/
Refback'ler
- Şu halde refbacks yoktur.
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.