SENGLÂH’IN TEMATİK SÖZLÜĞÜ (İSİMLER) Yılmaz AKDEMİR (2020). Senglâh’ın Tematik Sözlüğü (İsimler). Ankara: Grafiker Yayınları, 504 s. ISBN: 978-625-7033-59-6

Öz

Bugüne ait bilgilerimizle, Türk dilinde sözlükçülük geleneğinin başlangıcına Divanu Lügati’t-Türk’ü koyabiliriz. Daha sonra Çağatay Türkçesi döneminde özellikle Nevâyî’yi ve onun eserlerini anlamaya dayalı yeni ve üretken bir sözlükçülük anlayışıyla karşılaşırız. Nevâyî merkezli bu sözlükçülük geleneği içerisinde birçok sözlük kaleme alınmıştır. Bunlardan biri olan Senglâh’ın üzerine bu güne kadar ünlü Türkolog Clauson’dan başlayarak çalışmalar yapılmıştır.

Mirzâ Mehdî Hân tarafından 1758-1760 yılları arasında kaleme alınan Senglâh, üç bölümden oluşan Çağatayca-Farsça bir sözlüktür. İlk bölümü olan Mebani’ü’l-lûga’da Çağatayca gramer kuralları ele alınmış, ikinci bölümde sözlük verilmiş ve son kısımda ise Nevâyî’nin bazı eserlerinde bulunan Arapça ve Farsça kelimelerin açıklamaları verilmiştir. Yılmaz Akdemir’in çalışmasına esas olan çalışma, Senglâh’ın ikinci bölümü olan sözlük kısmına aittir.