Türk Dilinde Vasıta Hâli

Öz

Türk dilinde vasıta hâli eki, Eski Türkçede “+n” idi. Bu ek kullanımdan düştükten sonra ile,
birle edatları bu görevde kullanılmıştır. Eski Türkçede kullanılan vasıta hâli eki “+n”, Türkiye
Türkçesinde sayılı birkaç kelimede kalıplaşmış olarak yaşamaktadır. Önceleri çok işlek olarak
kullanılan bu ek, zaman içinde işlekliğini kaybetmiştir. Sadece bazı kelimelerin yapısında kalıplaşmış
olarak varlığını sürdürmektedir. Bazen “+n” eki vasıta hâli yerine kullanılan “ile”
edatından sonra gelerek ek yığılması dediğimiz durumu meydana getirmektedir. Bir edat ile
vazife bakımından ona yakın bir ekin birleşmesi Türkçede sık görülen bir olaydır. Bu çalışma,
Eski Türkçeden Türkiye Türkçesine kadar bütün dönemleri içine almaktadır. Konunun bütünlüğü
açısından Türkiye Türkçesi Ağızları ve Çağdaş Türk lehçeleri de bu çalışmaya dâhil
edilmiştir. Her bölümde vasıta hâli eki ve bu görevde kullanılan edatların kullanılışı, fonksiyonları
ayrı ayrı ele alınmış, vasıta hâli bir bütün olarak değerlendirilmiştir.