Dede Efendi’nin Yürük Semâîlerinin Usûl-Arûz Vezni İlişkisi Yönünden İncelenmesi

Öz

Dinî ve dindışı formlarda eserler bestelemiş olan klâsik mûsıkîmizin en büyük
bestekârlarından Dede Efendi’nin “Yürük Semâî” formunda 24 eseri bulunmaktadır.
Dede Efendi’ye ait “Yürük Semâî” formundaki 24 eserin usûl-arûz vezni ilişkisi
makalenin konusunu oluşturmaktadır.
Çalışmada, aynı usûl ve arûz kalıplarıyla bestelenmiş eserlerin usûl-arûz vezni ilişkisi yönünden
uyumunun incelenmesi ve “Yürük Semâî” usûlü ile bestelenen eserlere ait güftelerde en
çok hangi arûz kalıbının hangi şekillerde kullanıldığının ortaya konulması amaçlanmıştır.
“Yürük Semâî” formunun Dede Efendi’ye ait örneklerinin usûl-arûz vezni ilişkisi yönünden
nasıl bir dağılım gösterdiği mevcut notalardan incelenmiş ve güfteler hazır usûl şablonlarına
heceler halinde yerleştirilerek sunulmuştur.
Çalışma sonucunda; aynı usûllerle bestelenen aynı vezindeki güftelerin hece dağılımlarının da
büyük ölçüde aynı olduğu sonucuna varılmıştır.