MANAVGAT YÖRESİNDE HALK HEKİMLİĞİ UYGULAMALARI / FOLK MEDICINE PRACTICES IN MANAVGAT

Öz

Yüzyıllar boyunca insanlar karşılaştıkları hastalık, ölüm gibi varlıklarını tehdit eden olaylar karşısında önleyici, iyileştirici yöntemler ve yaklaşımlar belirlemeye çalışmışlardır. Bu metotlar genel bağlamda halk hekimliği olarak kabul edilir. Günümüzde, sayıları her ne kadar azalmış olsa da, hâlâ çeşitli nedenlerle halk hekimliği yöntemlerine başvurulmaktadır. Bu çalışmada, Antalya ilinin Manavgat ilçesi merkez ve kırsal mahalleleri yani köylerinde bilinen ve uygulanan sağlığa dair halk inanışları ile geleneksel iyileştirme yöntemleri konu edilmiştir. Çalışmamızda öncelikle araştırma alanına ilişkin bilgiler verilmiş ardından yörede kullanılan halk hekimliği kavramları açıklanmış ve çalışmamızın odak noktası olan yöredeki sağlığa dair uygulanan gelenek, inanış ve köstek kesme, aydaş bişirme, dutma dutma, temre çizme gibi uygulamalar ayrıntılı bir şekilde verilmiştir. Çalışmaya sağaltımlarda metafizik unsurlardan nasıl yararlanıldığı ve kullanılan şifalı bitkiler de eklenmiştir.

Çalışmanın sonunda halk kültürünün kent merkezinde, köylere göre daha çabuk unutulup kaybolduğunu, köylerde ise eskisi kadar olmasa da kent merkezine göre daha canlı bir şekilde yaşadığı görülmektedir. Bu çalışmayla birlikte günümüzde kaybolmaya yüz tutan ve her geçen gün unutulan bu halk kültürü ürünleri kayıt altına alınmaya ve böylelikle geleceğe aktarılmaya çalışılmıştır. Bunun yanı sıra karşılaştırmalı çalışmalara kaynaklık etmesi amaçlanmıştır.