TÜRK SOSYOLOJİSİNDE KÜLTÜR VE MEDENİYET ANLAYIŞLARI / PERCEPTIONS OF CULTURE AND CIVILIZATION IN TURKISH SOCIOLOGY

Öz

Bu çalışmanın konusu Türk sosyolojisinde kültür ve medeniyet kavramlarının ele alınış biçimidir. Bu çalışmada amacımız, Türk sosyolojisinde kültür ve medeniyet kavramlarının tekliğine ya da ayrılığına dair ileri sürülen düşünceleri analiz etmektir. Amaç sadece geleneksel ve çağdaş Türk sosyolojisinde kültür ve medeniyet kavram çiftinin nasıl değerlendirildiğini ele almaktır. Bu açıdan çalışma şu iki soru üzerine şekillenmiştir, 1. Türk sosyologları kültür ve medeniyet kavramlarına nasıl açıklık getirmişlerdir? 2. Bu kavramları ayırmak ya da birleştirmek nasıl bir fayda sağlamıştır? Türk düşünürleri ve sosyologları literatürdeki genel kültür ve medeniyet tanımlarını kabul etmişler, kültür ve medeniyet tartışmasında genel olarak kültürün maddi ve manevi kültür ayrımını kullanmışlar ve maddi olanı medeniyete, manevi olanı kültüre bağlamışlardır. Bu anlayış pratikte fayda sağlamıştır. Böylece medeniyeti millileştirmeyi, kendi kültürümüzle uyumlu hale getirmeyi ve asimilasyona uğramadan uluslararasılaşmayı amaçlamışlardır. Kültür ve medeniyeti ayırmama düşüncesi de milli kültür problemine bir çözüm aramaktan kaynaklanmıştır.