TÜRKMEN TÜRKÇESİ GRAMER TERİMLERİ / GRAMMAR TERMS OF TURKMEN TURKIC

Öz

Türkmen Türkçesi, Türk dili ailesinin güney-batı kolunda yer alır. Güney-batı Türkçesinin batı kollarını Gagavuz ve Türkiye Türkçeleri teşkil ederken Azerbaycan ve Türkmen Türkçeleri ise doğu kollarını teşkil eder. 1884’ten 1991’e kadar Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin bağımsızlığı altında kalan Türkmen Türkleri 1991’de Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla bağımsızlığına kavuşmuştur. Bir süre Sovyetler Birliği’nin bağımsızlığı altında kalan Türkmenistan’da Türkmen Türkçesi üzerine yapılan dil incelemelerinde Rus Türkoloji çalışmalarının etkisi söz konusudur. Bu nedenle Türkmen Türkçesinde bazı gramer konularının Türkiye Türkçesinde ele alınış tarzından farklı ele alındığı görülür. Türkmen Türkçesinde gramer terimlerinin oluşumunda Türkçe sözcüklerin yoğunluğu göze çarpar. Gramer çalışmaları uzunca bir süre Rus Türkoloji çalışmalarına göre ele alındığından özellikle terimlerin büyük bir kısmı Rusça üzerinde alınmıştır. Bu çalışmada Türkmen Türkçesindeki 760 civarında gramer terimi tespit edilmiştir. Bu terimlerin tespiti için Türkmen Türkçesi üzerine hazırlanan sözlüklerden ve gramer eserlerinden yararlanılmıştır. Yararlanılan eserler aşağıda kaynakça bölümünde belirtilmiştir.