SAVAŞ OLGUSU BAĞLAMINDA ŞEKİL DEĞİŞTİRME MOTİFLİ EFSANELERİN OLUŞUMU ÜZERİNE / ON THE FORMATION OF LEGENDS WITH METAMORPHISM MOTIF IN THE CONTEXT OF PHENOMENON OF WAR

sezai DEMİRTAŞ

Öz


Şekil değiştirme çeşitli şekillerde gerçekleşen/gerçekleştirilen dönüşümlere dayalı bir motiftir. Bu motifin görüldüğü anlatı türlerinden biri de efsanelerdir. Efsanelerdeki şekil değiştirme motifinin savaşlar bağlamında ele alındığı bu çalışma, Anadolu sahası Türk efsaneleri arasından seçilen örnek metinlerden hareketle ortaya konulmuştur. İnsanlığın kaderini belirleyen savaş olgusunun şekil değiştirme motifinin biçimlenmesine ne derece katkıda bulunduğunu ortaya koyma amacı taşıyan bu çalışmanın kapsamı ise Osmanlı İmparatorluğu’nun dağılma sürecinde Birinci Dünya Savaşı öncesi (Osmanlı-Rus Savaşları vb.) ve sonrası Anadolu’da yaşanan (Kurtuluş Savaşı vb.) savaşlarla sınırlı tutulmuştur.

Anahtar Kelimeler


Savaş, efsane, motif, şekil değiştirme

Tam Metin:

PDF

Referanslar


ALPASLAN, İsmet (2010), Ağrı Efsaneleri, İzmir: Birleşik Matbaacılık.

ARDA, Erhan-vd. (2003), Sosyal Bilimler El Sözlüğü, (editör: Erhan Arda), İstanbul: Alfa Yayınları.

AYIŞIĞI, Metin (2002), “Unutulan Soykırım: Batı Anadolu’da Yunan Mezalimi”, Türkler, 15, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, 776-789.

BORATAV, Pertev Naili (1994), 100 Soruda Türk Folkloru, İstanbul: Gerçek Yayınları.

DEMİRTAŞ, Sezai (2013), Savaş ve Fetih Olguları Bağlamında Anadolu Sahası Türk Efsaneleri Üzerine İncelemeler, Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (yayımlanmamış yüksek lisans tezi).

ERGUN, Metin (1997), Türk Dünyası Efsanelerinde Değişme Motifi-I, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.

HANÇERLİOĞLU, Orhan (1996), Toplumbilim Sözlüğü, İstanbul: Remzi Kitabevi Yayınları.

İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ (1990), Efsanelerimiz-İnönü Üniversitesi Efsane Derleme Yarışması, (hzl. Cahit Kavcar- Mehmet Yardımcı), Malatya: İnönü Üniversitesi Yayınları.

KILINÇ, Mustafa (2018, Temmuz), “Millî Mücadelede Maraş’ta Siyasal ve Sosyal Gelişmeler ve Millî Mücadelede Maraş Şehitleri”, Asia Minor Studies , 6, 12: 171-189

KARADAVUT, Zekeriya (1992), Yozgat Efsaneleri (İnceleme-Metin), Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (yayımlanmamış yüksek lisans tezi).

OCAK, Ahmet Yaşar (2009), Alevî ve Bektaşî İnançlarının İslâm Öncesi Temelleri, İstanbul: İletişim Yayınları.

OĞUZ, M. Öcal - ERSOY, Petek (2007), Türkiye’de 2006 Yılında Yaşayan Taş Kesilme Efsaneleri (Mekânlar ve Anlatılar), Ankara: Gazi Üniversitesi Yayınları.

OKUŞLUK, Refiye (1994), Adana Efsaneleri Araştırması (Derleme-İnceleme), Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (yayımlanmamış yüksek lisans tezi).

ÖNAL, Mehmet Naci (2010, Kış), “Halk Anlatılarında Kahramanın Kimliğini Gizlemesi”, Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 5/1: 1271-1285.

SAKAOĞLU, Saim (1980), Anadolu-Türk Efsanelerinde Taş Kesilme Motifi ve Bu Efsanelerin Tip Kataloğu, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.

SAKAOĞLU, Saim (2004), 101 Anadolu Efsanesi, Ankara: Akçağ Yayınları.

SEYİDOĞLU, Bilge (2005), Erzurum Efsaneleri, İstanbul: Erzurum Kitaplığı Yayınları.

TANYU, Hikmet (1968), Türklerde Taşla İlgili İnançlar, Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları.

TÜRE, Fatih (2008, Bahar), “Medeniyet ve Savaş”, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İLKE), 20: 193-204.

TÜRKİYE BİLİMLER AKADEMİSİ (2011), Türkçe Bilim Terimleri Sözlüğü-Sosyal Bilimler, İstanbul: Tüba Yayınları.

YAĞBASAN, Kudret (Yıldırım) (2013), Malatya Efsaneleri, İstanbul: Malatya Kitaplığı Yayınları.

YAMAN, Ahmet (2009), “Savaş”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 36, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 189-194.


Refback'ler

  • Şu halde refbacks yoktur.


Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.