TİMUR’UN MUTASAVVIFLARLA İLİŞKİLERİ / TIMUR'S RELATIONS WITH SUFIS

Öz

Timurlu Devleti’nin kurucusu Emir Timur, 12 Ramazan 771/0 Nisan 1370 tarihinde 34 yaşındayken Belh’i zapt ederek Semerkant’ta tahta oturdu. Kısa bir sürede Mâverâünnehir ve Horasan bölgesindeki tahta mücadelelerini fırsat bilerek etrafında topladığı âlim, arif ve seyyidlerin desteğiyle hâkimiyet alanını Bağdat, Anadolu ve Moskova’ya kadar genişletti. Zapt ettiği bölgelerden getirdiği âlim, arif, şair, tabip, astronom ve sanatçılarla Semerkant’ı siyasi birliğin yanı sıra kültür ve medeniyetin de merkezi haline getirdi. Timur, Devleti’nin temellerini memleketi Keş’te tanıştığı ünlü mutasavvıf Şeyh Şemseddin Fahûrî’nın duasıyla attı. Horasan’da marifet bulduğu Şeyh Zeyneddin Havâfî’nin destek ve himmetiyle devlet yapılanmasını geliştirdi. Mekke’den gelen Seyyid Bereke’nin bereketiyle iktidarını zirveye taşıdı. Horasan ve Bağdat seferlerine çıktığı sıralarda İmam-ı Azam, Ahmed Rifâî, İmam Hüseyin gibi âlim, arif ve seyyidlerin mezarlarını ziyaret edip Ehl-i Beyt’e karşı beslediği sevgisiyle tüm Müslümanların gönlünü fethetti. Devletinde barındırdığı mutasavvıf kadrosuyla toplumun din, diyanet ve ahlakını güzelleştirdi. Çatışma ve şiddetten uzak insanların gönlüne hitap edip huzur bahşeden Ehl-i Sünnet çizgisine uygun tasavvufî geleneği hâkim kılmaya çalıştı.