E-postama gönder 6. VE 8. SINIF TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDA SOMUT OLMAYAN KÜLTÜREL MİRAS UNSURLARI / ELEMENTS OF INTANGIBLE CULTURAL HERITAGE IN TURKISH LANGUAGE COURSE BOOKS OF GRADE 6 AND GRADE 8
Öz
Somut olmayan kültürel miras terimi UNESCO’nun Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi ile birlikte kavramsallaştırılmıştır. Somut Olmayan Kültürel Miras; toplulukların, kültürel miraslarının bir parçası olarak tanımladıkları uygulamalar, anlatımlar, beceriler ve bunlara ilişkin araçlar ve kültürel mekânlar biçiminde ifade edilir. Somut olmayan kültürel miras yeni nesillere aktarılarak korunur. Bu durum kültürel mirasın aktarımında eğitimin ve dolayısıyla da ders materyallerinde kültürel miras unsurlarına yer vermenin önemini göstermektedir. Bu bağlamda çalışmanın amacını, 6. ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan somut olmayan kültürel miras unsurlarının incelenmesi oluşturmaktadır. Araştırma, nitel bir araştırma olup veriler doküman incelemesi yoluyla değerlendirilmiştir. Araştırmada Türkçe ders kitapları incelenerek elde edilen bulgular tablolaştırılmış ve kitaplardan doğrudan alıntılar yapılmıştır. Bulgulara göre; Unesco ile Kültür ve Turizm Bakanlığının listesinde yer alan ve her iki sınıf kitabında yer alan somut olmayan kültürel miras unsurları: Âşıklık Geleneği ile Mevlevi Sema Töreni; sadece 6. sınıfta yer alan unsur Karagöz; sadece 8. Sınıfta yer alan unsurlar; Kırkpınar Yağlı Güreş Festivali, Geleneksel Çini Ustalığı, Alevi-Bektaşi Ritüeli Semah, Ebru: Türk Kâğıt Süsleme Sanatı, Dede Korkut Mirası: Destan Kültürü, Halk Masalları ve Müzik, Nevruz’dur. Bulgulardan hareketle Türkçe ders kitaplarının somut olmayan kültürel miras unsurlarıyla ilgili daha fazla ifade içeren metin ve etkinliklerle zenginleştirilmesi gereği ifade edilebilir.
Anahtar Kelimeler
Tam Metin:
PDFReferanslar
Akhan, N. E. (2014). Sosyal bilgiler derslerinde somut olmayan kültürel miras öğretimi. International Online Journal of Educational Sciences, 6 (3), 722-736.
Alkış, S. ve Oğuzoğlu, Y. (2005). Ülkemiz koşullarında tarihi çevre eğitiminin önemini ve gerekliliğini artıran nedenler. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (2), 347–361.
Artun, E. (2000). Halk Kültürü ve Folklorun Türk Kültüründeki Yerine Kültürel Değişim ve Gelişim Açısından Bakış. Adana Halk Kültürü Araştırmaları. 2(4), 12-31.
Aslan, Z., and Ardemagni, M. (2006). Introducing young people to the protection of heritage sites and historic cites. Web: http://www.iccrom.org/, adresinden 12 Haziran 2020 tarihinde alınmıştır.
Bağcı, A.(2016). Somut olmayan kültürel mirasın aktifleştirilmesi problemi. Karatekin Edebiyat Fakültesi Dergisi (KAREFAD), 4(2), 167‐173.
Copeland, T. (2004). Heritage and education: A European perspective. The Hague Forum 2004 (pp. 18-22). Web: http://www.europanostra.org/documents/ adresinden 5 Mayıs 2020 adresinde alınmıştır.
Curtis, R.and Seymour, C. (2004). Louisiana heritage education program and heritage in the classroom: children's attitudes toward cultural heritage. Journal of Social Studies Research, 28 (2), 20-24.
Hereduc. (2005). Heritage in the classroom: A practical manuel for teachers. Web: http://www.hereduc.net/hereduc/ adresinden 8 Haziran 2020 tarihinde alınmıştır.
Dönmez, C., & Yeşilbursa, C. C. (2014). Kültürel miras eğitiminin öğrencilerin somut kültürel mirasa yönelik tutumlarına etkisi. Elementary Education Online, 13(2), 425‐442.
Ekici, Metin. (2004). Bir Sempozyumun Ardından: Somut Olmayan Kültürel Mirasın Müzelenmesi. Millî Folklor, 16(61), 5-13.
Gimenez, J.E., Ruiz, R.M.A. & Listan, M.F. (2008). Primary and secondary teachers’ conceptions about heritage and heritage education: A comparative analysis. Teacher and Teacher Education, 24, 2095-2107.
Girard, F. (2017). “Yaşayan insan hazineleri” ulusal sistemlerin kurulmasına ilişkin kılavuzlar ilkeler (N. İçöz, Çev.). Erişim adresi:http://www.unesco.org.tr/dokumanlar/somut_olmayan_km/UNESCOYIH.pdf
Gürçayır, S. (2011). Somut olmayan kültürel mirasın korunması sözleşmesi üzerine
eleştirel bir okuma. Milli Folklor Dergisi, 23 (92), 5-12.
Kolaç, E. (2009). Somut olmayan kültürel mirası koruma, bilinç ve duyarlılık oluşturmada Türkçe eğitiminin önemi. Milli Folklor, 21(82), 19-31.
Kurin, R. (2004). Safeguarding ıntangible cultural heritage in the 2003 UNESCO Convention: a critical appraisal. Museum international, 56 (1‐2), 66-77.
Oğuz, Ö. (2007). UNESCO, Kültür ve Türkiye. Milli Folklor, 73, 5-11.
Oğuz, Ö. (2008). “UNESCO ve Geleneğin Ustaları”. Milli Folklor, Yıl 20, Sayı 72, s. 5-10.
Oğuz, Ö. (2008b). UNESCO ve insanlığın sözlü ve somut olmayan mirası başyapıtları. Millî FolklorDergisi, 20 (78), 5-11.
Oğuz, Ö. (2013). Somut Olmayan Kültürel Miras Nedir?, Geleneksel Yayıncılık, Ankara.
Patrick, J.J. (1989). Heritage education in the school curriculum. Paper prepared for the National Trust for historic preservation and the Waterford Foundation (Waterford, VA, November 16- 18, 1989), ERIC ED 315 333.
SOKÜMKTB: Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Temel Belgeler. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 2003.
Wilhelm, N. (2004). Voyage to the heart of the heritage: Our heritage explained to children. Heritage and education: A European Perspective, The Hague Forum 2004 (pp. 25–27). Web: http://www.europanostra.org/documents/ adresinden 24 Mayıs 2020 adresinde alınmıştır.
Yeşilbursa, Cemil Cahit (2013). ALTINCI sınıf öğrencilerinin somut kültürel mirasa yönelik görüşleri. 21(2), Kastamonu Eğitim Dergisi, 217-229.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Nitel Araştırma Yöntemleri. (8. Baskı). Ankara: Seçkin.
Yücel, E. (2006). Kültür varlıklarından korumacılık ve Türkiye gerçeği. Yapı Dergisi, 294, 112-116.
İncelenen Kitaplar:
Ceylan, S., Duru, K., Erkek, G. & Pastutmaz, M. (2018). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu Türkçe 6 ders kitabı. Ankara: MEB Yayınları.
Mete G., Karaaslan M., Kaya Y., Ozan Ş. & Özdemir D. (2018). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu Türkçe 8 ders kitabı. Ankara: MEB Yayınları.
Refback'ler
- Şu halde refbacks yoktur.
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.