E-postama gönder KONYA VİLAYETİ MERKEZ HAPİSHANESİ İÇİN HAZIRLANAN HAPİSHANE PROJELERİ / PRISON PROJECTS PREPARED FOR KONYA PROVINCE CENTRAL PRISON
Öz
Batılılaşma dönemi Osmanlı mimarlığında önemli bir yapı grubu olarak karşımıza çıkan kamu yapılarının oluşum ve gelişim süreçlerini Tanzimat Fermanı’nın ilanı ve sonrasında idari alanda yaşanan dönüşüm çabaları içinde değerlendirebiliriz. Osmanlı arşivlerinde rastlanan belge ve proje dosyaları ışığında kamu yapıları içinde önemli bir yere sahip olduğu görülen hapishaneler ise dönemin mimarlık ortamının politika ve hukuk ekseninde ne derece bir araya gelebildiğini gösteren önemli verilere sahip yapı grubunu oluşturmaktadır. Bu bağlamda Başkanlık Osmanlı Arşivi içinde rastladığımız Konya vilayet merkezinde inşa edilmesi düşünülen hapishane binası için farklı tarihlerde tasarlanmış, birbirinden bağımsız tasarım özellikleri sergileyen üç proje, sanat ve mimarlık tarihi disiplini çerçevesinde incelenmektedir. Ayrıca hapishanelerin konumlarıyla doğrudan bağlantılı olan ve farklı kurumlarda bulunan haritalar da söz konusu hapishanelerin konumunu değerlendirme amacı ile kullanılmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Tam Metin:
PDFReferanslar
Akın, H. (2011). Osmanlı Devleti’nde Hapishane Islahatına Dair 1893 Tarihli Bir Nizamname Önerisi. History Studies International Journal of History, (3/3), 23-36.
Akpınar, Ö. (2017). Meşrutiyetten Cumhuriyete Konya Hapishaneleri (1876-1922). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Avcı, Y. (2017). Osmanlı Hükümet Konakları, Tanzimat Döneminde Kent Mekânında Devletin Erki ve Temsili. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
Bozkurt, G. (1996). Batı Hukukunun Türkiye’de Benimsenmesi Osmanlı Devleti’nden Türkiye Cumhuriyeti’ne Resepsiyon Süreci (1839-1939). Ankara Türk Tarih Kurumu Yay.
Demiryürek, H. (2019). Osmanlı Hapishaneleri (1913-1914). İstanbul: Babıali Kültür Yay.
Erim, N. (1984). Osmanlı İmparatorluğunda Kalebendlik Cezası ve Suçların Sınıflandırılması Üzerine Bir Deneme. Osmanlı Araştırmaları, (IV). 79-88.
Foucault, M. (2019). Hapishanenin Doğuşu. (M. A. Kılıçbay, çev.). İstanbul: İmge Kitabevi.
Haynes in Anatolia, 1884 ve 1887, Erişim adresi: https://digital.library.cornell.edu/catalog/ss:12579201
Karpuz, H. (Haz.) (1996). Fotoğraflarla Geçmişte Konya. İstanbul: Konya Büyükşehir Belediyesi Yay.
Kolay, E. (2021). “Osmanlı Hapishane Mimarisinde Plan Tipleri Hakkında Bir Değerlendirme”. E. Kavalçalan (Ed.). 24. Uluslararası Ortaçağ ve Türk Dönemi Kazıları ve Sanat Tarihi Araştırmaları Sempozyumu Bildiri Kitabı içinde, (s. 375-390), Nevşehir: Nevşehir Hacı Bektaş-ı Veli Üniversitesi Yay.
Kurtulgan, K. (2016). “Arşiv Belgeleri Işığında Konya Vilayeti Hapishanelerine Bir Bakış (1910-1922). Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (39), 147-169.
Küçükdağ, Y. (2001). Konya Kalesi’nin Ahmedek Bölümüne Dair. O. Eravşar (Haz.). I. Uluslar arası Selçuklu Kültür ve Medeniyeti Kongresi Bildiriler, Cilt II içinde, (s. 83-92), Konya: Selçuk Üniversitesi Selçuklu Araştırmaları Merkezi Yay.
“Ortaokullar”, (1973). Cumhuriyetin 50. Yılında Konya 1973 İl Yıllığı, Konya.
Özcan, Z. (2019). Konya Zindankale (Ahmedek) Kazı ve Buluntuları (Selçuklu Dönemi Buluntuları). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
Özkul, A. E. (2018). XVIII. Yüzyılın İlk Yarısında Kıbrıs’ta Kalebentler ve Cezirebentler. E. Gürsoy Naskali ve H. Oytun Altun (Ed.). Hapishane Kitabı içinde (s. 130-139). İstanbul: Kitabevi Yay.
Saner Gönen, Y. (2018). Osmanlı Şmparatorluğunda Hapishaneleri İyileştirme Girişimi, 1917 Yılı. E. Gürsoy Naskali ve H. Oytun Altun (Ed.). Hapishane Kitabı içinde (s. 173-183). İstanbul: Kitabevi Yay.
Salnâme-i Vilayet-i Konya, (H. 1300/M. 1882-1883). Konya: Vilayet Matbaası.
Şen, Ö. (2007). Osmanlı’da Mahkûm Olmak: Avrupalılaşma Sürecinde Hapishaneler. İstanbul: Kapı Yay.
Şenyurt, O. (2003). 20. Yüzyılın İlk Çeyreğinde Anadolu ve İstanbul’da Bazı Hapishane İnşaatları. Arredamento Mimarlık, (9), 76-80.
Yıldız, G. (2012). Mapusâne: Osmanlı Hapishanelerinin Kuruluş Serüveni (1839-1908). İstanbul: Kitabevi Yay.
Arşiv Belgeleri
BOA, Dâhiliye, Müteferrik [DH. MB. HPS. M.]. No: 10, Gömlek No: 15.
BOA. Şura-yı Devlet [ŞD.]. No: 1703, Gömlek No: 35.
BOA, İrade, Dâhiliye [İ. DH.]. No. 623, Gömlek No. 43343.
BOA. Plan-Proje-Kroki [PLK. p.]. No: 3035.
BOA. Maarif Nezaret, Mektubi Kalemi [MF. MKT]. No: 277, Gömlek No: 1.
BOA. Bab-ı Ali Evrak Odası [BEO]. No: 1156, Gömlek No: 86660.
BOA. Fotoğraflar [FTG. f.]. No: 1692.
Refback'ler
- Şu halde refbacks yoktur.
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.