Popüler Roman Odağında Kırgız Yazar Çolponbek Abıkeyev’in Brilliant Cılan Romanını Okumak / Reading Kyrgyz Author Cholponbek Abikeyev's Novel Brilliant Cilan through the Lens of Popular Novels

Ayşe ŞENER

Öz


Edebiyat, müzik, sinema, eğitim, sağlık gibi halkın ihtiyaç duyduğu pek çok alanda kendini gösteren popüler kültür, temelde halkın hızlı tüketimini ifade etmektedir. Popüler kültürün bir öğesi olan popüler edebiyat ise kanonik edebiyatın dışında kalan, insanı gündelik kaygılardan uzaklaştıran, insanın hoşça vakit geçirmesini sağlayan eserleri içermesiyle okur kitlesi ve satış oranı bakımından büyük çoğunluğu oluşturan bir alandır. Bu bakımdan popüler edebiyat kavramı kolayca tüketilebilir, çokça satılabilir ve bunlara bağlı olarak geniş kitlelere ulaşabilir eserleri ifade etmektedir. Kırgız edebiyatı başlangıcından itibaren Sovyet ideolojisinin etkisiyle politik bir çizgide ilerlemesi sebebiyle büyük ölçüde toplumsal meseleleri, siyasi temaları ele almıştır. Şüphesiz bağımsızlıkla birlikte bu ideolojik güdümün zayıflaması, popüler romana yaşam alanı yaratmıştır. Bağımsızlıkla birlikte bu alana yönelen önemli isimlerden biri Çolponbek Abıkeyev’dir. Bu makalede, Abıkeyev’in yayımlandığı yıldan bugüne kadar pek çok kez basılmış ve yüksek tirajlara ulaşmış Brilliant Cılan romanı, popüler roman odağında belirlenen kriterlere göre incelenmiştir. Neticede romanın adındaki sembolik anlam, dikkat çekici kapağı, dil ve üslubundaki sadelik, olayların fazlalığı ve hızlı biçimde gelişmesi, kişilerin çokluğu ve karakterizasyonun zayıflığı, klişelik, hacimli ve seri halinde yazılması, geleneksel anlatım tekniklerinin öne çıkması, anlatıcının taraflı tutumu, duyguları harekete geçiren teması, yazarının popülist tavrı vb. olmak üzere popüler romanlarla benzer özellikler taşıdığı belirlenmiştir. 


Anahtar Kelimeler


Popüler Edebiyat, Popüler Roman, Kırgız Edebiyatı, Çolponbek Abıkeyev, Brilliant Cılan.

Tam Metin:

PDF

Referanslar


Akmataliyev, A.-Kadırmambetova, A.-Kasımgeldiyeva, M- Semyonova, C.- Cayloobayev, B.-İsabekova, A.-Konurbayeva, R.-Marazıkov, T.- Musayev, S.- Olcobayev, S.-Osmonova C.-Tolubayev, M.-Şatmanov, S. (2015). Kırgız Tilinin Sözdügü. I. Tom. Bişkek: Avrasiya Press.

Avtor menen maek, Brilliant Cılandın 4-Bölümü Kaçan Çıgat? (2020, 19 Haziran). YouTube. Erişim adresi: https://www.youtube.com/watch?v=qwN6neyB5qU. Erişim Tarihi: 09.06.2021.

Aytür, Ü. (2009). Henry James ve Roman Sanatı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Baypınar, Y. (1990). “Türk ve Alman Yığın Edebiyatı –Edebiyat Tarihlerine Alınmayanlar-”, Ankara Üniversitesi DTCF Dergisi, 33/ 1-2, (1990), 49.

Brilliant Cılan Çolponbek Abıkeyev 1-Bölüm Audiokitep (2020, 26 Şubat). Erişim adresi: https://www.youtube.com/watch?v=AFAbhLLuAvc. Erişim tarihi: 04. 05. 2021.

Brilliant Cılan Çolponbek Abıkeyev 2-Bölüm Audiokitep (2020, 3 Mart). Erişim adresi: https://www.youtube.com/watch?v=pIDOhmwKh2c . Erişim tarihi: 04. 05. 2021.

Brilliant Cılan Çolponbek Abıkeyev 3-Bölüm Audiokitep. (2020, 11 Mart). Erişim adresi: https://www.youtube.com/watch?v=Sdfxwq755sc. Erişim tarihi: 04. 05. 2021.

Cıydebayeva, N. (2020, 23 Aralık) Çolponbek Abıkeyev: Brilliant Cılandın Özgöçö Sırı Bar. Erişim adresi: https://www.super.kg/article/show/5781.

Çolponbek A.: Brilliant Cılanımdı Beker Okup Catasınar Uyalbaysınarbı?. (t.y.). https://aryba.kg/koom/2455-cholponbek-abykeev-brilliant-zhylanymdy-beker-okup-atasyar-ujalbajsyarby.html. Erişim tarihi: 06.06.2021.

Çıkla, S. (2009). Tanzimat’tan Günümüze Gazete-Edebiyat İlişkisi. Türkbilig. 18. 34-63.

Eco, U. (2019). Açık Yapıt. İstanbul: Can Yayınları.

Forster, E. M. (2016). Roman Sanatı (Çev. Ünal Aytür). İstanbul: Milenyum Yayınları.

Gür, M. (2012). Tarihle popülerliğin birleştiği çizgide bir peyami safa romanı: Atillâ. NEÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. (1). 53-69.

Kazıyev, A. (2018, 1 Ekim). Ç. Abıkeyev: “Brilliant Cılan” Kırgız Adabiyatın Solk Ettirip Koygon. Erişim adresi: https://www.bbc.com/kyrgyz/kyrgyzstan-45704409.

Online Etimology Dictionary Popular (adj.) (t.y.). Erişim adresi: https://www.etymonline.com/search?q=popular. Erişim tarihi: 07. 10. 2021.

Özdemir, N. (2011). Edebiyat ve Ekonomi Kültürel Ekonomik Bir Alan Olarak Edebiyat. Millî Folklor. 23(91). 101-114.

Sağlık, Ş. (2010). Popüler Roman Estetik Roman. Ankara: Akçağ Yayınları.

Sazyek, H. (2015). Roman Terimleri Sözlüğü. Ankara: Hece Yayınları.

Şener, A. (2022). Edebiyat ve Mitoloji İlişkisi Bağlamında Kırgız Romanında Yılan. Köksal Şahin, Suat Kol, Ali Kırksekiz, Mehmet T. Yıldırım (Ed.). 20. Uluslararası Türk Dünyası Sosyal Bilimler Kongresi 18-22 Ekim 2022 Bişkek/Kırgızistan Tam Metin Bildiri Kitabı içinde. (235- 244).

Tekin, M. (2016). Roman Sanatı. İstanbul: Ötüken Yayınları.

Tural, S. (2018). Modern Edebiyatın 100’ü. İstanbul: Otto Yayınları.

Uğur, V. (2012). 1980 Sonrası Türkiye’de Popüler Roman. Prof. Dr. Mine Mengi Adına Türkoloji Sempozyumu (20-22 Ekim 2011) Bildirileri içinde. (418-430). Adana.

Uğur, V. (2013). 1980 Sonrası Türkiye’de Popüler Roman. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.

Sınar, U. A. ve Eroğlu, K. Z. (2019). Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatının “Yazı Makinesi” Murat Sertoğlu’nun Popüler Edebiyattaki Yeri. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi. 20(37). 689-709.

Yücel, F. Ö. (2022). Gazetecilik ve Edebiyatın Gelişmesinde Tefrika’nın Rolü ve İşlevi Üzerine Bir Değerlendirme. Akademik İncelemeler Dergisi. 17(2). 370-388.


Refback'ler

  • Şu halde refbacks yoktur.


Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.