XVII. ve XVIII. Yüzyıllarda Osmanlı Devleti'nde Menziller ve Fonksiyonları: Akşehir Menzilleri Örneği

Öz

Osmanlı Devleti, XIX. yüzyıla kadar, merkezin taşra ile olan irtibâtını ve devletin
resmî haberleşmesini ana yollar üzerinden sırasıyla ulak hükmü, menzilhâne sistemi,
in’âm hükmü, kirâcıbaşılık ve nihâyetinde de 1839 yılında kurulan posta teşkilâtı vâsıtasıyla
sağlamıştır. Devlet seferler sırasında ordusunu cepheye ulaştırabilmek için, yine
bu ana yollar üzerinde tespit edilen menzillerden faydalanmıştır. Ayrıca Anadolu’nun
Sağ Kol güzergahı üzerinde, surre alaylarına ve hacı kafilelerine hizmet vermek üzere,
hac menzilleri oluşturulmuş ve bu menziller sayesinde hem surre alayları hem de hacılar
güvenli bir şekilde seyâhat etme imkanına kavuşmuşlardır. Sağ Kol güzergâhında
olan Akşehir, bu sistem içerisinde hem haberleşme ve hac menzili olarak, hem de askerî
menzil olarak yüzyıllar boyunca hizmet vermiştir.