Tanzimattan Cumhuriyete Siyasal ve Hukuksal Yapının Modernleşmesi

Öz

Osmanlı seçkinleri, Batı karşısındaki gerilemenin nedenlerini devlet örgütünün özelliklerine
atfederek devlet aygıtının yapı ve işleyişinde yenilikler yapma yolunu tuttular. Batı
gelişmişliği başlangıçta birtakım teknolojilerin aktarımı ile gerçekleştirilmeye çalışılmışsa da
zamanla yenileşme çabalarının ilkeler ve örgütleri kapsamasının gerekliliği anlaşılmıştır.
Bu çerçevede ilkin kanun ve usuller aktarılmış, sonra bu kanun ve usullerin uygulanmalarını
sağlayacak örgütler kurulmuştur. Batının sosyo-politik anlayışı temelinde oluşturulan bu
yapılanma, geleneksel Osmanlı toplumsal yapı ve örgütlerinde köklü değişimlerin ortaya
çıkmasını sağlamış, bu değişim süreci, geleneksel yönetim ve yargı kurumlarının işlerlik
alanlarının sınırlanmasına neden olmuştur. Katılımcı bir anlayışın gelişmesi, Osmanlı yönetiminin
monarşiden parlamenter sisteme dönüşüm sürecine olumlu katkılar sağlamıştır.
Bu çalışmada Osmanlı siyasal ve hukuksal modernleşmesinin örgütsel yapısı ve dinamikleri
incelenmeye çalışılmıştır.