"Mir İslama" Dergisine Göre 20. Asır Başında İdil-Ural Bölgesinde Mektep ve Medrese Meselesi

Öz

Makalede genel olarak İslam ülkelerinde meydana gelen fikrî ve siyasî gelişmeler
hakkında Rusya kamuoyuna bilgi vermek; bu gelişmelerin Rusya Müslümanlarına etkilerini
incelemek, Rusya Müslümanlarının yayınlamakta olduğu gazete ve dergilerin yazılarını
takip ederek onlar arasında revaçta olan fikirleri, sosyal, siyasi çeşitli talepleri Rus aydınlarna
ve Rus idarecilerine aktarmak amaçlarını taşıyan Mir İslama (İslam Dünyası) dergisinin Kazan
Tatarlarının eğitim faaliyetlerine yaklaşımı incelenmektedir. Bu kapsamda derginin ortaya
çıkışını hazırlayan tarihi süreç ve dergiye yüklenen misyon ele alınmıştır. Derginin takip ettiği
Tatar basın organları ve Tatar aydınlarının eserleri belirtilmiştir. Mir İslama’nın Kazan Tatarlarının
eğitim faaliyetlerine dair çizdiği genel tablo ile mektep ve medreselerin bu tablodaki
yeri incelenmiştir.