Buhârâ Melikesi Kabac Hâtûn

Öz

Mâverâü’n-nehr’in en eski şehirlerinden biri olan Buhâra, tarih boyunca bölgenin en önemli kültür ve ticaret merkezi oldu. Bu süreç içerisinde şehri ilgilendiren en önemli tarihî
hâdiselerden biri, Müslümanlar tarafından fethi ve bir Türk-İslâm şehri hâline gelmesiydi. Arap-İslâm orduları Hz. Ömer döneminde Âmûderyâ (Ceyhûn) Nehri kıyılarına kadar
ilerlediler. Muâviye döneminde ise Horasan valisi Ubeydullâh b. Ziyâd önderliğinde Ceyhûn Nehri’ni geçip Buhârâ’ya ulaştılar (53/673). Bu seferden sonra Sa‘îd b. Osmân (56/675-676) ve Selm b. Ziyâd (61/680-681) tarafından da bölgeye akınlar düzenlendi. Bu seferler sırasında (53-61/673-681) Buhârâ, Kabac Hâtûn adında Türk kökenli bir melike tarafından yönetilmek-teydi. Bölge halkı tarafından çok sevilen Kabac Hâtûn, hem başarılı ve âdil idaresi, hem de Emevî orduları karşısında tutumu ile bir efsâne hâline gelmişti.