Tarihin Nesnesinden Kurmacanın Öznesine Şeyh Bedrettin Yahut Tarihsel Bir Kimliğin Yeniden İnşası Üzerine

Öz

Osmanlı tarihinde Fetret Devri olarak adlandırılan 1401–1413 yılları arasında yaşanan siyasî
olaylar içinde önemli bir yere sahip olan Şeyh Bedreddin isyanının tarihî süreç içinde hafızalarda
canlı kalması, onun siyasî, toplumsal ve dinî görüşlerinin faklılığından kaynaklanmaktadır.
Resmî Osmanlı tarihçilerinin birçoğunun devlete isyan etmiş ve sapık fikirlere sahip bir
asi olarak değerlendirdikleri Şeyh Bedreddin, düşünceleriyle modern siyasal ideolojiler açısından
yeniden önem kazanmış ve bu bağlamda farklı farklı yaklaşımlar ortaya çıkmıştır. Tarihin
ilgisini çektiği kadar romancıların da ilgisini çeken Şeyh Bedreddin’i konu edinen Türk romanlarında,
yazarların dünya görüşlerine ve ideolojilerine bağlı olarak şekillenen çeşitli Bedreddin
imgeleri kurgulanmıştır. Bu imgeler üzerinden anlatılan Şeyh Bedreddin, yer yer resmî Osmanlı
tarihinin anlattığı imgeye yaklaşırken bazı romanlarda ise, onun bu resmî algının çok
uzağında bir imgeye dönüşmüş olduğunu görürüz.