ANLATI İÇİNDE ANLATI: ORHAN PAMUK’UN “KIRMIZI SAÇLI KADIN” ESERİNDE DOĞU-BATI SENTEZİ / NARRATIVES WITHIN NARRATIVES: EAST-WEST SYNTHESIS IN “KIRMIZI SAÇLI KADIN” BY ORHAN PAMUK

Öz

“Kar” adlı eseri ile Nobel ödülü alan Türk edebiyatının çağdaş yazarlarından Orhan Pamuk,  kaleme aldığı son eseri “Kırmızı Saçlı Kadın”da konu olarak Doğu ve Batı’nın önemli anlatılarını kullanmıştır. Doğu-Batı sentezinin görüleceği bu eserde Batı edebiyatının vazgeçilmez konularından olan Oidipus ve İran edebiyatının önemli eserlerinden biri olan Firdevsî’nin Şahname’sinde geçen “Rüstem ve Sohrâb” hikâyesinden etkilenmiştir. Pamuk’un bu iki hikâyeden etkilenmesi aslında Doğu-Batı kültürleri arasındaki farkı da gözler önüne sermiştir. Rüstem ve Sohrâb hikâyesinde babanın oğlunu öldürmesi ile Oidipus hikâyesinde oğlun babayı öldürmesi gerçeğini “Kırmızı Saçlı Kadın” eserinde harmanlayarak bir bütün haline getirdiği görülmektedir. 

            Bu çalışmada yazarın, bu iki hikâyeden ne derece etkilendiği, bu alışılageldik hikâyeleri yeni formatı ile nasıl kurguladığı ve bu kurgulamada ne gibi benzerlik ve farklılıkları gördüğü karşılaştırmalı olarak ortaya çıkarılmaya çalışılacaktır. Karşılaştırma yapılırken önce konu bağlamında sonra ise kahramanların birbiri ile olan ilişkileri ele alınacaktır ve Doğu-Batı sentezinin yeni bir eser oluşturmadaki etkisi metinlerarası yöntem kullanılarak yapılacaktır.