CÜMCÜMENÂME'NİN ÇAĞATAY TÜRKÇESİYLE YAPILMIŞ BİR ÇEVİRİSİ / A TRANSLATION OF CÜMCÜMENÂME IN CHAGATAI TURKISH

Öz

                                                           Öz

            Bu çalışma 18. yüzyıla ait olduğu düşünülen, dini bir hikâye olan Cümcümenāme'nin Paris'te yer alan Çağatay Türkçesiyle kaleme alınmış nüshası ile ilgilidir. Nüshasının 18. yüzyılda Kaşgar sahasında yazıldığı tahmin edilse de nüshada yazar, nüshanın kaleme alındığı tarih ve yer hakkında bilgi yoktur. Eser toplam 16 varaktır ve nesir olarak kaleme alınmıştır. Eserde Cümcüme Sultan'ın Allahu Taâlâ'ya iman etmemesi sonucu cehennemde gördüğü azap, cehennemde gördükleri anlatılmaktadır. Özellikle cehenneme ait tasvirler dikkat çekicidir. Eserde Cümcüme Sultan, İsa peygamber ile konuşmaktadır. Eserin, dil özelliklerinden hareketle Çağatay Türkçesinin son dönemine, Klasik sonrası döneme ait olduğunu söylemek doğru olacaktır. Nüshada Yeni Uygur Türkçesine ait unsurların var olması lehçeleşmenin 18. yüzyılda başlamış olduğuna ait önemli bir delil durumundadır.