OSMANLI SEFERLERİ’NDE ORDUCU ESNAFI / THE MILITARY ARTISANS IN THE OTTOMAN CAMPAIGNS

Bülent ÇELİK

Öz


Osmanlı Devleti’nin sosyal ve ekonomik yapısında kuruluş döneminden itibaren var olan askeri bir nitelik etkisini uzun yıllar boyunca sürdürmüş ve bu durum neredeyse tüm Osmanlı evrenini içine alan, kuşatan bir hayat tarzına yol açmıştır. Devletin neredeyse tüm önemli kurumları bu devasa sefer organizasyonu için çalışmaya başlamışlardır. Bu az ya da çok oranda tüm kurum ve oluşumları etkilemiştir.  Timar rejimi, devşirme usulü ve Enderun, tüm olağan ve olağanüstü yollarla alınan vergiler, yolların güvenliği, askeri alanlardaki inşaat faaliyetleri ve yerel üreticiler olan loncaların üretimleri ve sundukları hizmetler bu sefer hazırlıkları içinde devletin taleplerini belirleyen faaliyetler olarak göze çarpmaktadır. Bu çalışmamızda sefer sırasında Osmanlı ordusunun çeşitli ihtiyaçlarını gideren ve orducu adıyla seferde istihdam edilen lonca üyeleri ve üretimleri hakkında bilgi verilmeye çalışılacaktır.


Anahtar Kelimeler


Osmanlı Devleti, Sefer Organizasyonu, Lonca, Orducu Esnafı, Usta.

Tam Metin:

PDF

Referanslar


Kaynakça

Arşiv Belgeleri

Başbakanlık Osmanlı Arşivi (B.O.A.) Cevdet Belediye: 4430.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi Maliyeden Müdevver Defterler: (B.O.A MAD.) 3284.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi Mühimme Defterleri (B.O.A MD): 14, 35, 39, 44, 52, 58, 59, 61, 73.

Bursa Şer’iyye Sicilleri: A.113, B.12, B.113.

İstanbul Bȃb Mahkemesi: 115.

Tezler ve Yayımlanmış Eserler

Akdağ, M (1995), Türkiye’nin İktisadî ve İçtimaî Tarihi. Cem Yayınevi 2 cilt, İstanbul.

Andrzejewski, S (1954), Military Organization and Society. London.

Aksulu, N. M.(1998), Mohaç Esiri Bartholomaeus Georgievic (1505-1566) Ve Türklerle İlgili Yazıları. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.

Aktepe, M. M. (1954), “Ahmed III Devrinde Şark Seferine İştirâk Edecek Ordu Esnafı Hakkında Vesikalar”, Tarih Dergisi, c. VII, sa.10, s. 17-30.

Atıl, E. (1999), Levnî ve Sûrname. Bir Osmanlı Şenliğinin Öyküsü. Koçbank İstanbul.

Ekin, Ü. (2004), “Osmanlı İmparatorluğu’ndaki Nakliye Hayvanlarının Bakımı ve Masrafları”, Kebikeç, 17/2004, s. 327-334.

Ertaş, M. Y.(1997), “XVIII. Yüzyıl Başlarındaki Rumeli’deki Menzillerin Askeri Fonksiyonları”, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Dergisi, sa.1, s. 91-98.

Ertaş, M. Y.(2007), Sultanın Ordusu (Mora Fethi Örneği 1714-1716), Yeditepe Yayınevi, İstanbul.

Emecen, F. M. (2011), “Haçova Savaşı 1596”, Osmanlı Klasik Çağında Savaş içinde. Timaş Yayınları 2. Baskı İstanbul, s. 225-236.

Ergenç, Ö. (1995), XVI. Yüzyıl’da Ankara ve Konya. Ankara Enstitüsü Yayınları Ankara.

Halaçoğlu, Y. (1981), “Osmanlı İmparatorluğu’nda Menzil Teşkilatı Hakkında Bazı Mülahazalar”, Osmanlı Araştırmaları II, İstanbul, s. 123-132.

İşbilir, Ö (1996), XVII. Başlarında Şark Seferlerinin İaşe, İkmal ve Lojistik Meseleleri. (Basılmamış Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Kurat, A. N. (1951), Prut Seferi ve Barışı 1123(1711). Türk Tarih Kurumu Basımevi 2 cilt, Ankara.

Mehmed Neşri (1983), Neşri Tarihi, Hazırlayan: Mehmet Altay Köymen. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları 2 cilt, Ankara.

Türkmen, M. N. (2003), “XVII. Yüzyıl Sefer Menzillerinin Ekonomik Yönü Ve Esnafın Katkısı”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, c. XXII, sa. 34, s. 135-140.

Veinstein, G. (1988), “Du Marche Urbain Au Marche du Camp:L’institution Ottomane des Orducu”, Dans Mellanges Proffesseur Robert Mantran. Derleyen; AbdelJelil Temimi. Zaghouan.

Yılmazer, Z. (2003), Topçular Kâtibi Abdülkâdir (Kadri) Efendi Tarihi (Metin ve Tahlîl). 2 cilt, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.


Refback'ler

  • Şu halde refbacks yoktur.


Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.