GELENEĞİN GELECEĞE AKTARIMINDA EVLİLİK ÖNCESİ ÂDETLER: BURSA ŞEHRİ KINA GECESİ TAVUK ALMA ÖRNEĞİ / WEDDING CUSTOMS THAT TRANSMIT TRADITION: THE CASE OF CHICKEN FEASTING IN BURSA

Sibel AKGÜN

Öz


      Toplumların kuşaktan kuşağa aktararak oluşturdukları gelenekleri çerçevesinde âdetler vardır. Bu âdetler yüzyıllardır bir arada yaşayan toplumların birlikteliklerin ve farkındalıklarının sembolleri olup, zamanla değişikliğe uğrasa da devam ettirdikleri davranış bütünleridir. Bu kapsamda Anadolu’da Türk halkının temeli olan evlilik birlikteliğinin başlangıcı olan düğünlerde de uyguladıkları âdetler söz konusudur. Bu âdetler Anadolu’nun her yöresinde ve şehrinde o bölgenin kültürüne bağlı olarak farklı detaylar barındırmaktadır. Bursa ilinde de bu uygulamalar görülmektedir. Çalışmada Bursa ili örneğinde düğün törenleri sırasında kına gecesi uygulanan Tavuk alma âdeti ele alınacaktır. Bu konuyu ele almadaki amaç, bu âdetin kuşaktan kuşağa Anadolu’da Bursa şehrinde uygulanıyor olmasını vurgulamaktadır. Çalışmada bu durumun aynı zamanda Bursa şehrinin özelliklerinin de etkili olduğu belirtilecektir. Sonuç olarak, Anadolu’nun kadim kültürü ve geleneklerinin gelecek nesillere aktarılmasında bu tür âdetlerin yaşatılması gerektiğine varılacaktır. Çalışma nitel olduğu için incelenen kaynaklar görüşme tekniği kullanılarak değerlendirilmiştir. Bu tekniğin tercih edilmesinin nedeni sosyal ve toplumsal olayların kendine özgü koşullar içinde oluşmasıdır. Çalışma sonucu elde edilen bulgular ise yorumlama yöntemi ile yapılacaktır.


Anahtar Kelimeler


Gelenek, âdetler, evlilik, Bursa, tavuk alma

Tam Metin:

PDF

Referanslar


AKOT, Bülent ( 2013 ), “İbn Haldun’un Şehir Kuramı ve Değerlendirmesi”, II. Uluslararası Felsefe Kongresi- Şehir ve Felsefe, 11- 13 Ekim 2012, Ed: Gürkan Kaya- A. Kadir Çüçen, Tam Metinler, Bursa Büyükşehir Belediyesi Bursa Kültür A.Ş, Bursa, s. 163- 173.

ASLANOĞLU, Rana ( 2000), Kent, Kimlik ve Küreselleşme, Bursa: Kitap Ofset.

BİRLİK, Süheyla ( 2013 ), “Şehir ve Toplumsal Kimlik”, II. Uluslararası Felsefe Kongresi- Şehir ve Felsefe, 11- 13 Ekim 2012, Ed: Gürkan Kaya- A. Kadir Çüçen, Tam Metinler, Bursa Büyükşehir Belediyesi Bursa Kültür A.Ş., Bursa, s. 741- 749.

Bursa Büyükşehir Belediyesi Somut Olmayan Kültürel Miras ( 2014 ), “Bursa Köylerinde Gelenek ve Görenekler I”, Proje Koordinatörleri: Aziz Elbas- Ahmet Erdönmez, Editör: Aziz Elbas, Bursa: Akmat Akınoğlu Matbaacılık.

ÇETİN, Cengiz ( 2008 ), “Türk Düğün Gelenekleri ve Kutsal Evlilik Ritüelleri”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih- Coğrafya Fakültesi Dergisi, 48- 2 ( 2008 ): 111- 126.

Dikici, Abdullah. “Geleneklerin Toplumdaki Yeri ve Önemi”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C 11 ( 2 ): 251- 258.

EKİCİ, Metin ( 2008 ), “Geleneksel Kültürü Güncellemek Üzerine Bir Değerlendirme”, Milli Folklor, C 20 ( 80 ): 33- 38.

EDENTUĞ, Nermin ( 1967 ), “Türkiye’nin Karadeniz Bölgesinde Evlenme Gelenekleri ve Törenleri”, Antropoloji Dergisi, 4: 27- 64.

ÇALIŞKAN Erol Seher- ORAL Şerife ( 2016 ), “Safranbolu Evlilik Adetleri”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C 9 ( 43 ): 228- 240.

EROĞLU, Erol ( 2015 ), “Geçmişten Günümüze Sosyal Normlar”, Akademik Bakış Dergisi, C 50: 299 -308.

GÖKÇE, Birsen ( 1976 ), “Aile ve Aile Tipleri Üzerine İnceleme”, Hacettepe Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, C 8, 1 / 2 Mart - Ekim :45- 67.

GÖLTEKİN, Sefer ( 2011 ), Bursa’da Yaşamak, Bursa: Bursa Kültür A.Ş., Bursa.

GÜRBÜZ, Bülent İ ( 2014 ), “Toplumsal Kültürümüzün Dinamikleri”, Bursa Büyükşehir Belediyesi Somut Olmayan Kültürel Miras, “Bursa Köylerinde Gelenek ve Görenekler I”, Proje Koordinatörleri: Aziz Elbas- Ahmet Erdönmez, Editör: Aziz Elbas, Bursa: Akmat Akınoğlu Matbaacılık, 12- 13.

KABAK, Turgay ( 2017 ), “Trabzon- Arsin İlçesi Düğün Adetleri”, Bartın Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, C 2 ( 1 ): 55- 70.

KILIÇ Sami- ALTUNCU Abdullah ( 2014 ) “Karakoçan’da Evlilik Adetleri”, Turkish Studies, V 9 ( 5 ): 233- 250.

KIRT, Abdurrrahman ( 2013 ), “Dünden Bugüne Türk Aile Yapısı”, Dünden Bugüne Türkiye’n Toplumsal Yapısı, Ed: Memet Zencirkıran, Bursa: Dora Yayınları, 337- 364.

KOÇAK, Muhammet ( 2011 ), “Türk ve Alman Toplumlarına Özgü Düğün Geleneklerindeki Benzerlikler ve Farklılıklar”, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, C 21 ( 2 ): 97- 105.

KOÇAK Hüseyin- KÖSE Ziya ( 2015 ), “Evlilik Öncesi Eğitimin Aile ve Toplum Mutluluğuna Katkıları”, The Journal of Academic Social Science Studies, C 38 ( II ) : 71- 84.

URAL, Şafak ( 2013 ), “Şehir Bilinci/Şehrin Bilinci”, II. Uluslararası Felsefe Kongresi- Şehir ve Felsefe, 11- 13 Ekim 2012, Ed: Gürkan Kaya- A. Kadir Çüçen, Tam Metinler, Bursa: Bursa Büyükşehir Belediyesi Bursa Kültür A.Ş., Bursa, 16- 20.

SÜLEYMANOV, Abulfez ( 2009 ), “Çağdaş Türk Toplumunda Aile ve Evlilik İlişkileri”, Aile ve Toplum, Yıl: 11, C 5 ( 17 Nisan- Mayıs- Haziran ): 7-17.

SONGUR, Funda ( 2017 ), “Şehir Tarihi ve Turizm: Bursa Örneği”, U.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C10 ( 1 ): 99- 124.

TAÇOĞLU, Tuğça Poyraz ( 2011 ), “Türkiye’de Gerçekleştirilen Geleneksel Evlilik Çeşitlerinin Nedenleri ve Evlilikler Üzerinde Törenin Etkisi”, ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, C2 ( 4 Aralık ): 114- 143.

TATAR, Taner ( 2000 ), “Gelenek ve Gelecek”, İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Konferansları Dergisi, S 26 : 199- 215.

YILMAZ, Hakan ( 2015 ), “Bursa Fethine Yönelik Yeni Yaklaşımlar ve Bursa’nın Gerçek Fetih Tarihi”, Şehir ve Toplum, S 2: 61- 74.

İnternet Kaynakları

TDK,“Gelenek”,Erişimtarihi:15.06.2018,http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=GELENEK.

TDK, “Âdet”, Erişim tarihi: 15.12. 2018, http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&kelime=âdet&uid=543&guid=TDK.GTS.5c1563f3e850e3.26308904.

BURSA KÜLTÜR, “Evlenme Gelenekleri”, Erişim tarihi: 23.12.2018, http://www.bursakulturturizm.gov.tr/TR-70276/evlenme-gelenekleri.html.

BCG, “Düğün ( Bursa’da Eski Düğün Gelenekleri )” Erişim tarihi: 23.12.2018, http://bgc.org.tr/ansiklopedi/dugun-bursa-da-eski-dugun-gelenekleri-.html.

TEKELİ, İlhan Tekeli, “Bursa’nın Tarihinde Üç Ayrı Dönüşüm Dönemi”, Erişim tarihi: 05.01.2019, https://www.academia.edu/28920692/BURSANIN_TARİHİNDE_ÜÇ_AYRI_DÖNÜŞÜM_DÖNEMİ.

SANTUR, Meltem Emine, “Evlenme Âdetleri, Çukurova Üniversitesi, Türkoloji Araştırmaları Merkezi, Makaleler, Erişim tarihi: 23.12.2018, http://turkoloji.cu.edu.tr/HALKBILIM/27.php.

Röportajlar

Zeynep Demir, Bursa Harmancık İlçesi- Dutluca Mahallesinden, 18 Aralık 2018 tarihinde yapılan görüşme, Bursa.

Behiye Dolaşan, Bursa Merkez Demirtaş Paşa Mahallesinden, 19 Aralık 2018 tarihinde yapılan görüşme, Bursa.

Yurdagül Kutar, Bursa Merkez, Fadıllı Mahallesinden, 19 Aralık 2018 tarihinde yapılan görüşme, Bursa.

Sevda Altınmakas, Bursa Merkez Ahmet Paşa Mahallesinden, 3 Ocak 2019 tarihinde yapılan görüşme, Bursa.

Funda Tuna, Bursa İznik İlçesi Çiçekli Mahallesinden, 8 Ocak 2019 tarihinde yapılan görüşme, Bursa.


Refback'ler

  • Şu halde refbacks yoktur.


Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.