BİLGE KARASU’NUN GECE VE KILAVUZ ADLI ROMANLARINDA POSTMODERN ÖZNE VE ANLATI / POSTMODERN SUBJECT AND NARRATIVE IN BILGE KARASU'S NOVELS GECE AND KILAVUZ

Öz

Postmodernizm, klasik ve modern düşünme biçimlerinin bütüncül ve sistematik yapısına, normatif kalıplarına karşı ortaya çıkan modernite sonrası bir fenomendir. Hem kültürel hem de düşünsel anlamda geleneksel ayrımlara, kendi içerisinde hiyerarşi oluşturan kavramsal ön kabul ve yargılara karşı çıkar. İndirgeyici ve tek-merkezli sınıfsal kümelenmeleri ayrıştırır, bunun yerine çok sesli, marjinal bir toplum imgesi yaratır. Yazınsal anlamda postmodernizm kendi içine kapanmış, çağrışımdan yoksun nihai anlam dizilerini, kurgusal kalıpları kırmaya çalışır. Yazarın Tanrı-benzeri kurgusal hakimiyetini, anlatı öznelerinin iki boyutlu yapısını, kalıplaşmış anlatı statükosunu yok eder. Konvansiyonel ikililikleri; kurmaca ile hakikati, sıra dışı ile sıradanı, sahte ile gerçeği, esas ile marjini birbirleriyle çarpıştırır. Batı edebiyatında postmodernist yazın, modernizme karşı geliştirilen belirli estetik yeniliklerin ve süreçlerin sonucunda ortaya çıkar. Fakat, Türk edebiyatında roman sanatı türsel olgunluğuna daha geç bir dönemde ulaşır. Bu nedenle modernist ve postmodernist yenilikçi estetik nitelikler, kimi eserlerde bir arada ortaya çıkar. Postmodernist roman, kendi özgün ve radikal formuna Türk edebiyatında seksenli ve doksanlı yıllarda ulaşır. Bilge Karasu, bu bağlamda Türk edebiyatında postmodernist yazın biçimine ve bu yazın biçiminin dinamik özelliklerine yer veren önemli isimlerdendir. Onun Gece ve Kılavuz adlı romanları, postmodern anlatı yapısını ve özne kurgularını içerisinde taşıyan özgün eserlerdendir. Bu çalışmanın amacını, Gece’de ve Kılavuz’da yer alan özne kurgularının, postmodern yazının nitelikleri dikkate alınarak incelenmesi oluşturmaktadır.