Osmanlı-Türk Düşüncesindeki Doğu-Batı İmgelerini Küreselleşme Tartışmaları Bağlamında Yeniden Düşünmek

Öz

Osmanlı-Türk düşüncesinde Doğu ve Batı imgelerinin her birinin hangi referans
çerçevelerinde ortaya konduğu ve bu anlamda küreselleşmenin uzun geçmişi olan ne tür
sorunlarının olduğu bu makalenin ilgi konusudur. Osmanlıda ilk modernleşme çabalarıyla
girilen küreselleşme sürecinde Batı teknolojik üstünlüğünün yanında yayılmacı bir
karakterle özdeşleştirilir. Batı bilimsel ve teknolojik üstünlüğü nedeniyle ulaşılmak istenen
bir medeniyet düzeyini temsil etmesine karşın emperyalist amaçları nedeniyle engellenmesi
gereken bir gücü temsil eder. Bu bağlamda, Doğu, Osmanlı ve Türk imgelerinin
Batı yayılmacılığına karşı savunmacı bir nitelik gösterdiği görülmektedir. Sosyal bilimlerdeki
son dönem küreselleşme literatürü gözden geçirildiğinde, sorunların yeni olmadığını
iki yüzyıldır aynı sorunların uluslar arası uluslar arası olguları anlamada geçerliliklerini
sürdürdüklerini görmekteyiz. Bu sorunlar temelde teknoloji, emperyalizm ve
kapitalizmin doğası ve işleyişi ile ilgilidir