Çeviriyazılı Metinlerde Türkçenin Ünlüleri

Öz

Osmanlı zamanında kullanılan Türkçenin kaydedildiği Arap kökenli Türk alfabesi Türkçedeki
sesleri, özellikle de ünlüleri göstermekte yetersiz kalmıştır. Çeviriyazılı metinler (transkripsiyon
metinleri), Osmanlı zamanındaki dilin genellikle Latin alfabesi ile yazıya geçirildiği metinlerdir.
Bu metinlerde Arap harfli Türk alfabesinde ayırt edilemeyen a-e, ı-i, u-ü-o-ö gibi
ünlüler ayrı ayrı harflerle işaretlenmiştir. Çeviriyazılı metinlerin transkripsiyon sistemi ilk
bakışta anlaşılmaz görünür. Bu metinlerdeki Türkçe örnekleri anlayabilmek için metnin yazıldığı
dilin imla-telaffuz sistemini bilmek gerekir. Bu makalede İtalyanca, Fransızca, İngilizce ve
Latince yazılmış olan on altı çeviriyazılı metin ünlülerin yazımı bakımından incelenmiş, Osmanlıca
metinlerdeki Türkçenin ünlülerinin ses değerleri tespit edilmeye çalışılmıştır.