Şeriye Sicillerine Göre XIX. Yüzyıl Başlarında Tokat'ta Giyim

Öz

Tokat kazası, Türk kültürünün Anadolu’da yaklaşık 10 asırdır kesintisiz olarak devam ettiği
önemli yerlerden biridir. Bu uzun süreç, kültürel hayatın bütün boyutlarıyla yaşanmasına ve
süreklilik içinde devam etmesine zemin hazırlamıştır. Özellikle Tokat’taki giyim kuşam kültürü,
bu sürekliliği çok belirgin bir şekilde yansıtmaktadır. Yerel kaynaklar, bölgedeki giyim kuşam
kültürünün zenginliğini işaret etmektedir. Bu tarihi kaynakların en önemlisi olan şeriye
sicillerinde yer alan tereke kayıtları Tokat’ın giyim kuşam kültürünü ortaya koymada zengin
malzeme sunmaktadır. Osmanlı dönemi Tokat tarihi üzerine yapılan çalışmalarda giyim kuşam
konusuna fazla temas edilmediği görülmektedir. Bu nedenle bölgenin giyim kuşam geleneklerini
özel olarak ele alan çalışmalara ihtiyaç bulunmaktadır. Bu ihtiyaca cevap verebilmek
için konu hakkında bir deneme hazırlamayı uygun bulduk. Ancak konunun genişliği ve malzemenin
fazlalığı sebebiyle denememizde zaman ve kaynak sınırlaması yaptık. Bu denemede,
1798-1813 yılları arasında Tokat kazasının giyim kuşam kültürünü ele alacağız. İncelememizin
temel kaynağı, 3, 12 ve 16 numaralı Tokat şeriye sicilleridir. İncelemede, bu sicillerdeki
özellikle tereke kayıtlarına dayanarak adı geçen süreçte bölgede kullanılan kadın ve erkek giysileri
ile aksesuarlar hakkında bilgiler verilecek ve değerlendirmelerde bulunulacaktır. Denememizin
amacı, özelde Tokat genelde Osmanlı Anadolusundaki giyim kuşam kültürü hakkında
bilimsel tespitler yapmaktır.