Erzurumlu Mustafa Darîr, Yüz Hadis Yüz Hikâye'si ve Yeni Nüshaları

Öz

Tarihî Oğuz Türkçesinin önemli müelliflerinden Erzurumlu Mustafa Darîr, yaşadığı
dönem olan 14. yüzyılda ünü Anadolu dışına taşarak Memlûk coğrafyasına ulaşmış
sıra dışı bir şahsiyettir. Onun dili, klasik beylikler dönemi dili olan Eski Anadolu
Türkçesidir. Ancak söyleyişinde, yetiştiği Doğu Anadolu bölgesinin etkisiyle yer yer
Azeri ağzının; olgunluk döneminde gittiği Mısır-Suriye bölgesinin etkisiyle de
Memlûk Türkçesinin izleri vardır. Aynı zamanda Darîr, yazdığı eserleriyle Memlûk-
Kıpçak Türkçesinin Oğuzcalaşmasını sağlayan ilk ediplerimizdendir. Onun Yüz
Hadis Yüz Hikâye adlı eseri ise yaşlılık döneminde kaleme aldığı son kitabıdır. Eser,
yüz hadis derlemesi olarak Türkçe yazılmış ilk kitaptır. Yüz Hadis Yüz Hikâye,
Osmanlı coğrafyasında yüzyıllarca sevilerek okunmuş; kendinden sonra bu alanda
yazılmış kitaplara kaynaklık etmiştir. Eserin şu ana kadar 12 nüshası bilinmekteydi.
Biz gerek yurt içinde gerek yurt dışında tespit ettiğimiz yeni nüshalarıyla bu sayıyı
20’ye çıkarmış bulunuyoruz.