Türklerin Suriye'ye İlk Girişi; Süleymanşah ve Türbe Meselesi

Öz

Suriye’deki Süleymanşâh Türbesi, geçmişi itibariyle tarihi bir dönemin izlerini taşımaktadır. Bu dönem, Türklerin, kitlesel olarak Orta Doğu’ya geldikleri ve tüm Ön Asya bölgesini hâkimiyetleri altına aldıkları Selçuklular devrine tekabül eder. Tarihi ve kültürel yönden dönemin bir ürünü olan Süleymanşâh Türbesi, bir yandan Ortaçağ Türk tarihinin Orta Doğu’ya ait yapılarından birisini temsil ederken, diğer yandan Cumhuriyet dönemi Türkiyesinin dış politika konularından biri halinde varlığını korumuştur. Türbe, Osmanlı devrinde ve 20. yüzyılda geçirdiği sürecin izlerini de beraberinde taşıyarak günümüze kadar gelmiştir. Süleymanşâh Türbesi’nin bugün Türk dış politikasını etkileyecek çapta bir noktaya ulaşması, Türk tarihinin izlerinin, üç kıtada görülebileceği üzere, Ön Asya havzasında da görülen ufkî ve şakulî derinliğinin yansıması olarak dikkati çeker. Bu çerçevede, bu incelemede, Selçukluların Suriye bölgesine gelişiyle birlikte oluşan Türk hâkimiyetinin ilk izleri ve bunun tarihi bir neticesi olarak ortaya çıkan Süleymanşâh’ın mezarı ve kültürel bir eser olarak ayakta kalan Türbenin geçmişine ait tarihi süreç tahlil edilecektir.