MİLLİ MÜCADELE VE CUMHURİYET DÖNEMİNDE HAYVANLAR VERGİSİ (1920-1962) / THE ANIMALS TAX DURING THE NATIONAL STRUGGLE AND THE REPUBLIC PERIOD (1920-1962)

Ali Rıza GÖNÜLLÜ

Öz


 

                                                                                                                                                

ÖZET

Osmanlı döneminden Cumhuriyet dönemine intikal eden bazı vergiler bulunmaktadır. Bunlardan birisi de ağnam vergisidir. Ancak 1924 yılında ağnam vergisi yerine Sayım Kanunu kabul edilmiştir. Daha sonra da bu kanunun ismi Hayvanlar Vergisi Kanunu olmuştur. Sayım Kanunu’nda vergiye konu olan hayvan cinsi koyun, keçi, tiftik keçisi, deve ve canavar (domuz) iken, daha sonraki kanunlarda diğer büyük baş hayvanlarda vergiye konu olmuştur. Sayım ve Hayvanlar Vergisi kanunlarına göre, hayvan sahiplerinden sahip oldukları küçük ve büyük baş hayvanlar için her yıl belli miktar nakdi vergi tahsil edilmesi zorunluluk olmuştur. Hayvanlar vergisi 1955 yılına kadar, devletin gelirler bütçesinde  % 7.2 ile % 1.1 arasında değişen oranlarda iken, 1956 yılından itibaren bu oran % 1’den aşağıya düşmeye başlamış ve 1961 yılında % 0.4 olmuştur. Hayvanlar Vergisi Kanunu 1962 yılında yürürlükten kaldırılmıştır. Bazı nedenlerle hayvan vergisini ödeyemeyen vatandaşların, vergi borçları devlet tarafından tecil edilmiştir. Hayvanlarını vergiden kaçıran vatandaşlar da vergilerini cezalı olarak ödemişlerdir.


Anahtar Kelimeler


Cumhuriyet Dönemi, Ağnam, Sayım Vergisi, Hayvanlar Vergisi, Bütçe Gelirler

Tam Metin:

PDF

Referanslar


KAYNAKLAR

ARŞİV BELGELERİ

1.BAŞBAKANLIK CUMHURİYET ARŞİVİ

2.1.Bakanlar Kurulu Kararları (BCA. BKK.).

2.2.Muamelat Genel Müdürlüğü (BCA. Mua.)

SÜRELİ YAYINLAR

Resmi Gazete

Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi

Türkiye Büyük Millet Meclisi Kanunlar Dergisi

Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Ceridesi

KİTAP VE MAKALELER

Ağnamın Suret-i Tadadıyla Resminin Cibayetine ve Yoklama Muamelatının İfasına Dair Kaleme Alınıp Meriyet-i Ahkamına Bil-iztizan İrade-i Seniye Hazreti Hilafetpenahi Şeref Müteallik Buyrulmuş Olan Talimattır, Dersaadet Matbaa-i Osmaniye 1325

Akdoğan, Abdurrahman, Kamu Maliyesi, Ankara 2011

Akıntürk, Turgut, Hukuka Giriş, (Editör; Neval Okan), Eskişehir 2002

Devlet-i Osmaniye Maliye Nezareti, Ağnam Kanunu ve Esbab-ı Mucibe Layihası, İstanbul 1326.

Emecen, Feridun, “Ağnam Resmi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt: 1, İstanbul 1988, s.478-479

Gönüllü, Ali Rıza, “Osmanlı Devleti’nin Son Döneminde Yol Vergisi (1866-1921)”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı: 30, Konya 2011, Sayfa:289-334.

Kazıcı, Ziya, Osmanlılarda Vergi Sitemi, İstanbul 1977

Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü, Vergi İstatistikleri Yıllığı (1923-1991), Ankara 1992.

Mutlu, Abdullah, Tanzimat’tan Günümüze Türkiye’de Vergileme Zihniyetinin Gelişimi, Ankara 2009

Müderrisoğlu, Alptekin, Kurtuluş Savaşı’nın Mali Kaynakları, Ankara 1990, Atatürk Araştırma Merkezi Yayını.

Sayım Kanunu ve Sur-i Tatbikiyesini Mübeyyin Talimatnamedir, Ankara Vilayet Matbaası 1340,

Şener, Abdüllatif, Tanzimat Dönemi Osmanlı Vergi Sitemi, İstanbul 1990

Tezel, Yahya S, Cumhuriyet Döneminin İktisadi Tarihi (1923-1950), İstanbul Kasım 2000

Türkiye Cumhuriyeti Büyük Millet Meclisi Tarafından Ahiren Kabul Edilen Yeni Vergi Kanunları, İstanbul Orhaniye Matbaası 1926

Türkiye İstatistik Kurumu, İstatistik Göstergeleri (1923-1913), Ankara Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası 2014


Refback'ler

  • Şu halde refbacks yoktur.


Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.