OSMANLI İSLAMCILARI VE İSLAMİ YENİLİKÇİLER: YAKINSAMA VE AYRIŞMA / OTTOMAN ISLAMISTS AND ISLAMIC RENOVATORS: CONVERGENCE AND SEGREGATION

Müşerref YARDIM

Öz


Bu makale ikinci Meşrutiyet İslamcılığının dönemin şartlarına uygun özelliklerini belirledikten sonra Osmanlı İslamcılarının hangi noktada İslami Yenilikçilerle benzer düşünceler geliştirdiklerini, hangi noktada ise ayrıştıklarını örneklerle ortaya koymaya çalışacak. Aslında, Osmanlı İslamcıları, İslami yenilikçilik ve modern temsilcilerinin, Ahmed Sirhindi, Cemaleddin Afgani ve Mısırlı Muhammed Abduh ile Hindistanlı Seyyid Ahmet Han çizgisinde oldukları söylenebilir.  Bu çalışma Osmanlı İslamcıları ve İslami yenilikçiler arasında belirli nasıl bir bağ bulunduğunu belirlemeye çalışacak.


Anahtar Kelimeler


İslamcılar, İkinci Meşrutiyet, Yenilikçiler, Siyaset, Modernite

Tam Metin:

PDF

Referanslar


AKÇURA, Yusuf. (1991). Üç Tarz-ı Siyaset, Ankara: Türk Tarih Kurumu.

ARABACI, Fazlı. (2004). Yeni Osmanlıların Dini ve Siyasi Görüşleri, Ankara : Platin.

ARNALDEZ, Roger. (2002). Fakhr al-Dîn al-Râzî : commentateur du Coran et philosophe, France : Vrin.

DAVUDOĞLU.Ahmet. (2001). “Modernleşme Sürecinde Entellektüel Dönüşüm ve Zihniyet Parametreleri”, Modernleşme İslam Dünyası ve Türkiye: Milletlerarası tartışmalı ilmi Toplantı, 17-19 Kasım 2000, İstanbul : Ensar Neşriyat.

BULAÇ, Ali. (2004).“Islam’ın Üç Siyaset Tarzı”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce : Islamcılık, Istanbul : Iletişim.

DUMONT, Louis. (1983). Essais sur l’individualisme: une perspective anthropologique sur l’idéologie moderne, Paris : Seuil.

EDİB, Eşref. (1959). “Dinde Reformcular ”, Dinde Reformcular, éd par E.Edib, A.F Başgil et al., Istanbul, Sebilürreşad, s.3-32.

ERSOY, M.Akif. (1989). Safâhat, Ankara: Başbakanlık Basımevi.

KARA, İsmail. “İslamcılık”, in SBA, c.II: 261-267.

______(1997). Türkiye’de İslamcılık Düşüncesi, c.I, İstanbul: Kitabevi.

______(1998). Şeyhefendinin Rüyasındaki Türkiye, İstanbul : Kitabevi.

_____ (2008). Cumhuriyet Türkiye’sinde bir Mesele Olarak İslam, İstanbul: Dergâh Yayınları.

_____ (2004). “İslamcı Söylemin Kaynakları ve Gerçeklik Değeri”, in Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce : İslamcılık, İstanbul : Iletişim, s.34-47.

KARAMAN, Hayrettin. (2003). İslam’ın Işığında Günün Meseleleri, İstanbul: Iz Yayıncılık.

KARPAT, Kemal. “Nursî”, E.I²,t VIII, s.145-146.

________ (1998).“Cumhuriyet Rejiminin Tarihî Kökenleri Üzerine”, YTD, 23-24: 220-228.

KEDDİE, Nikki. (1963). “Symbol and Sincerity in Islam”, Studia Islamica, XIX : 27-63.

KEMAL, Namık. (1908). Renan Müdafaanamesi, İstanbul: Mahmud Bey Matbaası.

KODAMAN, Bayram.“1876-1920 Arası Osmanlı Siyasi Tarihi”, DGBIT, c.XII : 19-200.

LAROUİ, Abdallah. (1978).La Crise des intellectuels arabes, traditionalisme ou historicisme, Paris : François Maspero.

MAİLA, Joseph. (1997). “L’islam moderne : entre le réformisme et l’islam politique”, Encyclopédie des religions, Fayard, s.847-860.

MARDİN, Şerif. (1996).“Islam d’hier et d’aujourd’hui”, Islam et laïcité, approches globales et régionales, Paris : L’Harmattan, s.87-94.

_______ (1962). The Genesis of Young Ottoman, New Jersey: Princeton University Press.

MOLLA SAİD-İ KÜRDİ. (1909). “Nutk-u Sâbıkın Neticesi”, in Kürt Teâvün ve Terakki Gazetesi, 6:44.

MUSA KAZIM. (1920). Külliyat, İstanbul: Evkaf-ı İslamiyye Matbaası.

MÜCAHİD, Hüriye. (1995). Farabî’den Abduh’a Siyasi Düşünce, İstanbul: Iz Yayıncılık.

NURSİ, Said. (2001).Kaynaklı Indeksli Risâle-i Nûr Külliyatı, RNK, Istanbul: Nesil Yayınları.

ÖZCAN, Azmi.“Islamcılık”, DIA, XXIII:62-65.

PAGANİ, Samuela. (2007). “Renewal Before Reformism. Abd al-Ghanî al-Nâbulisî’s Reading of Ahmad Sirhindî’s Ideas on Tajdîd”, Journal of the History of Sufism, V:291-317.

RENAN, Ernest. (1948).Œuvres complètes d’Ernest Renan, Paris : Calmann-Lévy.

ROY, Olivier. (1992). L’Échec de l’islam politique, Paris : Seuil.

SAİD HALİM PAŞA. (1991). Buhranlarımız, İstanbul: Iz Yayıncılık.

______________ (1337). İslamlaşmak, İstanbul.

ŞİMŞEK, Said. (2004) “İslamcılık ve Kur’an”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce : İslamcılık, İstanbul: Iletişim, s.698-714.

TANSUĞ, Feryal. (1998).“II. Meşrutiyet Döneminde İslamcılık ve Şeyhülislam Musa Kâzım Efendi”, Doğu Batı, III:119-132.

TUNAY, Tarık. (1962).İslamcılık Cerayanı, İstanbul: Baha Matbaası.

TÜRKÖNE, Mümtazer. (2001). Siyasi İdeoloji Olarak İslamcılığın Doğuşu, İstanbul, İletişim Yayınları.

_______ (1993). “Modern İslam Düşüncesinin Başlangıcı Meselesi ve Cemalettin Efgani Efsanesi”, BHD, II: 91-96.

_______.“İslamcılık”, DIA, XXIII: 60-62.

ÜLKEN, Hilmi. (1996).Tükiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi, Konya: Selçuklu Yayınları.

VOLL, John. (1991).“The Revitalist Heritage”, The Contemporary Islamic Revival, London: Greenwood Press.

WAARDENBURG, Jacques. (1978).“Official and Popular Religion in Islam”, SC, 3-4: 23-36.

YARDIM, Müşerref. (2006). La Purification de l’âme, Tazkiyat al-Nafs, chez Said Nursî, mémoire de master II à la Section des Sciences Religieuses sous la direction de P.Lory à l’Ecole Pratique des Hautes Etudes, Paris.

________ (2008).“La Purification de l’âme, Tazkiyat al-Nafs, chez Said Nursî”, Phoenix, I : 297-321.

YAVUZ, Hakan. (2003).Islamic Political Identity in Turkey, Oxford: Oxford University Press.

ZARCONE, Thierry. (2004). La Turquie moderne et l’islam, Paris : Flammarion.


Refback'ler

  • Şu halde refbacks yoktur.


Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.