BÂBÜR’ÜN MÜBEYYEN ADLI ESERİNİN BİLİNMEYEN BİR NÜSHASI / AN UNKNOWN COPY OF BÂBUR'S MUBAYYAN

Serkan ÇAKMAK

Öz


Klasik Çağatay Edebiyatının en önemli isimlerinden biri Bâbür’dür. Hem mensur hem de manzum eserleri bulunan Bâbür, Hanefi fıkhı hakkında Mübeyyen adlı bir mesnevi de kaleme almıştır. Dünya’daki farklı kütüphanelerde eserin toplam on yazma nüshası bulunmaktadır. Mübeyyen’in daha önce kaynaklarda hiç bahsedilmeyen bir nüshası da İsveç’te Lund Üniversitesi Jarring Koleksiyonunda keşfedilmiştir.

Bu çalışmada, öncelikle Mübeyyen ve nüshanın bulunduğu koleksiyondan genel hatlarıyla bahsedilmiştir. Akabinde nüsha tanıtılmış ve koleksiyon kataloğunda nüsha hakkında verilen yanlış bilgiler tashih edilmiştir. Nüshanın en önemli özelliklerinden biri olan haşiyeleri, örneklerle değerlendirilmiştir. Nüshadaki Uygurca unsurlar tespit edilerek sonuç kısmında bunlardan hareketle müstensih hakkında bazı tahminlerde bulunulmuştur.


Anahtar Kelimeler


Bâbür, Mübeyyen, Bilinmeyen Nüsha, Jarring Koleksiyonu

Tam Metin:

PDF

Referanslar


Abdu’l-Kadir el-Bedâûnî (1979), A History of India Muntakhab-ut-Tawarikh Volume I, (çev. George S.A. Ranking), Delhi: Mehra Offset Press.

AKÜN, Ömer Faruk (1991), “Babür”, İslam Ansiklopedisi, C.IV, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.

BEREZİN, İlya Nikolayeviç (1857), Cherestomathie Turque, Kazan: Impremerie De L’Université.

ECKMANN, Jànos (2011), Harezm, Kıpçak ve Çağatay Türkçesi Üzerine Araştrmalar, (hzl. Osman Fikri Sertkaya), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.

JARRING, Gunnar (1992), Garments from Top to Toe Eastern Turkı Texts Relatıng to Articles of Clothing Edited with Translation, Notes and Glossary, Stockholm: Almqvist & Wiksell International

KÖPRÜLÜ, Mehmet Fuat (1934), Türk Dili ve Edebiyatı Hakkında Araştırmalar, İstanbul: Kanaat Kitabevi.

KÖPRÜLÜ, Mehmet Fuat (1978), “Çağatay Edebiyatı”, İslam Ansiklopedisi, C.III, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 5. bs.

Mübeyyen Der Fıkh, Berlin Devlet Kütüphanesi, Doğu El Yazmaları, Ms. Or. 2212.

Mübeyyen, Lund Üniversitesi Kütüphanesi, Jarring Koleksiyonu, Prov. 365.

NECİP, Emir Neciboviç (1995), Yeni Uygur Türkçesi Sözlüğü, (çev. İklil Kurban), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.

SEYHAN, Tanju Oral (2004), Mübeyyen Der Fıkh (Giriş-Metin-Dizin-Tıpkıbasım), İstanbul: Çağrı Yayınları.

SHAW, Robert Barkley (1880), A Sketch of the Turki Language as Spoken in Eastern Turkestan (Kashgar and Yarkend) Part II Vocabulary, Kalküta: Baptist Mission Press.

TÖMÜR, Hemit (1987), Hazirqi Zaman Uygur Tili Grammatikasi (Morfologiya), Pekin: Milletler Neşriyatı.

TÖRNVALL, Gunilla (2014), “Hoten ve Kaşgardan: Gunnar Jarring ve Jarring Koleksiyonu”, (çev. Serkan Çakmak), Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi, 4, 103-111.

YÜCEL, Bilal (2001), “Doğu Türkçesinin Gelişme Dönemleri”, Türk Dili ve Edebiyatı Makaleleri, 1, 35-66.

YÜCEL, Bilal (2002), “Nevâyî –Bâbür Çağının Tarihi ve Edebi Şahsiyetleri”, Türkler, C.VIII, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları.


Refback'ler

  • Şu halde refbacks yoktur.


Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.